Of je paard nu van stal verandert of er komt een nieuw paard in jouw kudde, de introductie brengt altijd spanning met zich mee. Hoe zorg je dat nu dat dit zo soepel mogelijk verloopt?
Kuddedynamiek
Het helpt om te weten hoe het werkt in een kudde paarden. De dynamiek in wilde kuddes kennen veel onderlinge interactie. Voor onze gedomesticeerde paarden is dit enigszins veranderd door:
- het ruinen van jonge hengsten;
- het afspenen van veulens door ze uit de kudde te verwijderen;
- het scheiden van merries en hengsten (en vaak ook ruinen)
Echter kunnen ook wilde paardenkuddes zich afsplitsen, waarbij de vrijgezellen hun eigen kuddes vormen. Dit kan natuurlijk niet op een (pension)stal of omheinde wei. Het koppelen van paarden is een kunstmatig proces en zal de concurrentie tussen paarden anders zijn dan in een wilde kudde. Meestal presenteert zich dit als ruinen die nog steeds dominantiegedrag vertonen bij andere ruinen of zelfs paringsgedrag bij merries. In het wild zijn merries vaker wel dan niet drachtig, wat aangeeft dat ze niet beschikbaar zijn voor mannen en dat de concurrentiereacties worden onderdrukt. Wilde kuddes hebben doorgaans ook een hogere tolerantie voor het uitvechten van dingen. Mensen hebben de neiging zich zorgen te maken over twee paarden die vechten, soms omdat ze de kuddehiërarchieën niet begrijpen of omdat ze zich terecht zorgen maken over blessures. Soms zijn oppervlakkige littekens en wondjes een probleem als het paard wordt geshowd.
Ken de kudde
Hoe steekt jouw kudde paarden in elkaar? Wie is de leider? Wie het meest onderdanig? Wat zie je als ze samen zijn? Denk eens terug aan eventuele gedragsproblemen in het verleden. Wie waren de aanstichters en hoe kwam het tot een oplossing? Moest je ingrijpen of loste het probleem vanzelf op in de groep?
Als je nog niet weet hoe de pikorde van de kudde werkt, neem dan de tijd om de groep rustig te observeren onder verschillende omstandigheden. Het is vooral van belang hoe ze samen eten en of er sprake is van agressie over eten.
Hoe introduceer je een nieuw paard?
Sommige mensen vinden het prima om simpelweg een nieuw paard in de kudde te gooien en ze de dingen zelf te laten uitzoeken. Dit is echter zelden de vriendelijkste oplossing voor het nieuwe paard. Alsof je je kind in het diepe gooit, terwijl het minder eng en opvallend is om vanuit het ondiepe langzaam dieper te lopen. Een geleidelijke overgang is minder heftig en minder moeilijk. Er zijn verschillende manieren waarop je een paard langzaam aan een kudde kunt toevoegen:
- Zet de paarden naast elkaar, al dan niet met een buffer ertussen. Maak deze buffer steeds een klein beetje smaller als het goed gaat, tot ze elkaar kunnen aanraken. Zo kunnen ze elkaar veilig ruiken, zien en besnuffelen.
- Laat de paarden elkaars uitwerpselen ruiken. Je kan wisselen van weides, zodat ze elkaars geur goed kunnen opnemen en inprenten.
- Als dit veilig genoeg is, laat dan de paarden een beperkte tijd onder toezicht contact maken met elkaar, maar nog wel met een hek of draad ertussen, voor het geval het mis gaat.
- Een veel gebruikte strategie is om het nieuwe paard te koppelen aan een rustig lid van de kudde. Laat ze eerst vrienden worden en voeg dan een derde paard toe. Eventueel nog een, voor je ze allemaal samenvoegt.
- Zodra het nieuwe paard in de kudde staat, moet je een paar weken vanaf een veilige afstand een oogje in het zeil houden om er zeker van te zijn dat alles volgens plan verloopt.
Laatste tips voor eenvoudige introductie
Hier zijn nog een aantal laatste suggesties voor problemen die zich kunnen voordoen als je een nieuw paard in je kudde probeert te introduceren:
- Zorg voor genoeg uitwijkruimte, verwijder alle takken en scherpe voorwerpen, voor het geval het er iets ruiger aan toegaat.
- Als trappen een probleem is, verwijder dan de achterijzers om ernstige blessures te voorkomen.
- Zorg voor meerdere voerplaatsen. Hanteer hierbij het principe: het aantal voerplaatsen = het aantal paarden + 1. Zo is er altijd een plek om te eten. Zet ook meerdere waterbakken op verschillende plekken neer, zodat niet de enige drinkplek kan worden opgeëist door een paard.
- Controleer alle vaccinaties nogmaals en zorg ervoor dat niemand iets besmettelijks in welke richting dan ook kan verspreiden.
- Gebruik niet elkaars borstels, dekens of andere verzorgingsproducten. Mocht het nieuwe paard iets bij zich dragen, zou je dit makkelijk aan andere paarden over kunnen dragen.
- Als het kan, laat dan de paarden kennis met elkaar maken zonder dekens, zodat ze optimaal kunnen wennen aan elkaar, elkaars geur goed leren kennen en kunnen groomen wanneer er een goede verstandhouding ontstaat.
- Vergeet niet om je camera gereed te houden! Het kan soms mooie beelden opleveren als paarden elkaar leren kennen.
Bron: FEI
