Helaas komt het vaker voor dat er brand uitbreekt in een paardenstal. Gelukkig komen de meeste paarden er goed vanaf, maar afgelopen januari kwam er bericht naar buiten dat er op een stal in Koningslust veertien paarden zijn overleden na een brand. De stallen waar we onze paarden in zetten, zijn vaak erg brandbaar vanwege de bodembedekking. Daarnaast, zijn stallen niet altijd gemakkelijk en snel open te krijgen wanneer dit noodzakelijk is. Hoe zorg je voor een brandveilige stal? Wat voor maatregelen kun jij nemen om het risico dat jouw paard omkomt bij een brand zo klein mogelijk te maken?
Veel branden worden veroorzaakt door elektra, denk hierbij aan kortsluiting, achterstallig onderhoud of knaagdieren. Daarnaast kunnen brandgevaarlijke werkzaamheden zoals lassen en slijpen voor vonken zorgen, die over kunnen slaan op het licht ontvlambare stro dat vaak in stallen ligt. Broei in hooi of kuil kan ook brand veroorzaken. En, misschien minder relevant voor een paardenstal, een mestgasexplosie.
Wanneer je deze belangrijke oorzaken al van te voren kan aanpakken, verlaag je het risico op brand aanzienlijk.
Enkele tips:
- Zorg ervoor dat de stallen en het terrein goed bereikbaar zijn voor hulpdiensten
- Houd het terrein en de stallen schoon en opgeruimd
- Rol kabelhaspels volledig af bij gebruik
- Voer geen brandgevaarlijke werkzaamheden uit in de stal, of nabij licht ontvlambaar materiaal
- Zet tractoren en werktuigen niet in de stal
- Gebruik apparatuur brandveilig, onderhoud deze goed en laat ze periodiek keuren
- Sla brandbare stoffen op in een goed geventileerde en koele ruimte
- Gebruik bouwmaterialen met een hogere brandklasse en pas een goede brandcompartimentering toe
Het is altijd goed om contact te zoeken met de brandweer, zij denken uiteraard graag mee om de brandveiligheid te verbeteren. Zeker wanneer er plannen zijn om een nieuwe stal te bouwen, of verbouwingen, is het raadzaam om vanaf het begin af aan rekening te houden met de brandveiligheid. Hierdoor kun je al een hoop ellende voorkomen.
Brandveilig bouwen doe je door materialen te gebruiken met brandklasse A of B en rookklasse s1/s2. Stallen die groter zijn dan 2500 vierkante meter kun je het beste opdelen in compartimenten. Zorg ervoor dat er een afstand van tenminste vijf meter ligt tussen alle gebouwen. De technische ruimte van de stal behoort altijd in een apart brandcompartiment is.
Helaas komt het ook in de meest brandveilige stallen voor dat er toch brand uitbreekt. In dat geval is het belangrijk dat er snel en adequaat gehandeld wordt. Brand breidt zich razendsnel uit en tegen de tijd dat de brandweer ter plaatse en operationeel is ben je al gauw een flinke tijd verder.
Wat kun je doen als er brand is?
- Blijf kalm, paniek zorgt enkel voor meer chaos
- Bel 112, geef ten eerste door dat je de brandweer nodig hebt en in welke woonplaats. Je wordt dan doorverbonden naar de meldkamer, hier geeft je duidelijk aan waar de brand is. Vertel er gelijk bij dat het een paardenstal betreft.
- Zorg dat iedereen die op het erf aanwezig is, zich op een veilige plek bevindt
- Zorg dat werkzaamheden op het bedrijf geen belemmering vormen voor de bereikbaarheid van de hulpdiensten
- Is er een bluswatervoorziening aanwezig? Zorg dan dat deze bereikbaar en werkzaam is
- Vang de brandweer direct op en geef ze informatie over de naastliggende stallen en eventueel bijkomende gevaren op het bedrijf. Denk hierbij ook aan complexe sloten, of de werking van de staldeuren. Is er misschien een hengst aanwezig? Staan er merries met veulens?
Denk ten alle tijden aan uw eigen veiligheid!
Wanneer de paarden uit de stal geëvacueerd worden, is het belangrijk om dit in estafettevorm te doen. De brandweer zal de stal betreden om de paarden uit de boxen te halen, wanneer er dan iemand klaarstaat om het paard over te nemen kunnen de brandweermannen of -vrouwen gelijk terug naar binnen voor de overige paarden zodat zoveel mogelijk dieren gered kunnen worden.
Zorg er gelijktijdig voor dat er een plek is waar je de paarden tijdelijk kan opvangen, zoals een weiland of paddocks. Denk er wel aan dat deze plek niet in het pad van de brand ligt.
Normaal gesproken zal je geneigd zijn om in een brandend gebouw de ramen en deuren te sluiten. Dit is bij een stal echter niet aan te raden, omdat de rook dan geen kant op kan. Hierdoor kunnen paarden stikken.
Er zijn nog meer maatregelen die je kan nemen om ervoor te zorgen dat de brand zo min mogelijk slachtoffers maakt. Zo kun je denken aan een goede brandblusser. In een stal is het belangrijk dat je een vorstbestendige sproeischuimblusser ophangt, die temperaturen tot minimaal -20 goed aankan. Daarnaast kun je een brandhaspel ophangen. Hang deze op een vorsbestendige plek. Een normale rookmelder zoals we in onze woningen hebben, zal in een paardenstal al afgaan op het ronddwarrelend stof. Kies liever voor een warmtemelder of een branddetectiemelder. De rookmelder kun je uiteraard wel in de kantine of zadelkamer ophangen.
Noodhalsters zijn touwen van vier meter lang met een lus op het einde. Hang een aantal van deze noodhalsters aan het begin van de stal, en hang er een gebruiksaanwijzing bij. Oefen het gebruik van een noodhalster, zodat jij weet wat je moet doen, maar zodat ook je paard hieraan went.
Organiseer samen met de brandweer een brandoefening zodat niet alleen jij, maar ook de brandweer kan oefenen hoe ze met paarden om moeten gaan tijdens een brand. De brandweer kan jou handige dingen leren op basis van brandveiligheid, en jij kan de brandweer leren hoe ze met paarden om moeten gaan.
Heb je de middelen om een sprinklersysteem te installeren, doe dit dan zeker. Dit is een mooi systeem om de brand direct vanaf binnen te koelen en te blussen. Kies voor een droge sprinklerinstallatie, deze is vorstbestendig en wordt alleen geactiveerd als er een detectiemelder afgaat.
Welke maatregelen heb jij getroffen om het risico op brand zo klein mogelijk te houden? Deel ze met de overige gebruikers!
