Het is een vies, maar wel een heel belangrijk onderwerp: wormen bij paarden. Helaas worden wormen bij paarden door vee mensen onderschat, maar wormen kunnen wel degelijk ernstige gevaren opleveren voor paarden: koliek, diarree, bloedarmoede, vermagering, groeiachterstand en zelfs sterfte kunnen veroorzaakt worden door wormen.
Gelukkig kunnen wormen tegenwoordig goed bestreden worden. Wij nemen je mee in de wereld van paarden wormen en de bestrijding daarvan.
Hoe loopt een paard een wormbesmetting op?
Eigenlijk zijn er bij elk paard wel enige vorm van wormen aanwezig in het lichaam. Wanneer de wormbesmetting te groot wordt en de wormen in enorme aantallen (meer dan 1300 EPG) voorkomen in het paardenlichaam wordt er pas gesproken van “een paard met wormen” of “wormbesmetting". Een paard raakt besmet met wormen wanneer deze eet, drinkt of likt, hierbij kan een paard een larve opnemen welke vervolgens op zoek gaat naar hun favoriete plekje in het lichaam. Wanneer de larve uitgroeit tot een worm zal deze terugkomen in het maag- darmkanaal. Deze wormen leggen hier eitjes welke vervolgens weer met de mest naar buiten komen waardoor andere paarden weer makkelijk besmet raken. De volwassen worm zal ondertussen de darmwand aantasten waardoor bacteriële infecties, diarree en bloed in de mest kan ontstaan.
Welke wormen komen het meest voor bij paarden?
Veulenworm (Strongyloides western)
Spoelworm (Parascaris equorum)
Lintworm (Anaplochephala perfoliata)
Grote strongyliden (Strongylus vulgaris)
Rode bloedworm of kleine strongyliden (Cyathostominae)
spoelwormen in mest van een veulen
horzellarven kom je ook tegen in de mest
Niet al deze wormen kunnen op ieder moment in de omgeving overleven. Sommige soorten komen vooral in het voorjaar voor, terwijl sommige soorten vooral in het najaar voorkomen.
Hoe voorkom ik een wormbesmetting bij mijn paard?
De meeste besmettingen zullen plaats vinden in de weide. Wanneer je eenmaal een besmetting in je wei hebt kan het lang duren voordat deze weer worm-vrij is. Hierdoor is een goed weidemanagement erg belangrijk. Dingen die je kunt doen om je weide goed te onderhouden zijn:
De mest tijdig verwijderen (minimaal 1x per week, het liefste elke dag tot om de twee dagen)
Aantal paarden per oppervlakte klein houden (lage intensiteit)
Weides in periodes rust geven (omweiden)
Begrazing door andere diersoorten
Eventueel gras hooien/kuilen
Wanneer je je weide laat begrazen door andere diersoorten (denk hierbij bijvoorbeeld aan schapen) zullen deze de worm verwijderen van het grasland door ze op te eten. Doordat wormen diersoort specifiek zijn zullen de paardenwormen de schapen niet aantasten en visa versa. Een andere optie is het maaien van je grasland, kijk hierbij dan wel uit dat de larven niet tussen het gras zijn blijven zitten wanneer je de paarden weer terugzet. Door je weide te gebruiken voor hooien/kuilen worden de wormenlarven ook gedood door het drogen van het hooi of het verzuren van het kuil.
Wat is de behandeling tegen wormen?
Ondanks dat het het beste is besmetting te voorkomen is het soms nodig om je paard te ontwormen. Dit moet met beleid worden gedaan zodat er geen resistentie ontstaat. Om resistentie te voorkomen zijn er verschillende dingen waar je rekening mee moet houden:
Doe regelmatig een wormonderzoek / mestonderzoek bij je paard (bij voorkeur alle paarden tegelijkertijd)
Ontworm alleen wanneer dit nodig is (naar aanleiding van wormonderzoek)
Gebruik het juiste middel wanneer je ontwormt
Ontworm op het juiste moment
Doseer wanneer je ontwormt juist: hierbij is te veel niet erg, te weinig wel!
Vaak wordt aangeraden een paard jaarlijks, het liefste in november, te ontwormen met een middel tegen lintwormen.
Omdat je dierenarts de juiste kennis heeft over de werking van de stoffen, welke dosering je paard nodig heeft en wat het juiste moment is, is het belangrijk om met je dierenarts te overleggen. Hij kan ook, wanneer de besmetting te groot is, een wormkuur uitschrijven.
Uitzonderingen op deze regels zijn paarden van drie jaar en jonger. Deze jongere paarden zijn vatbaarder voor een worminfectie. Geadviseerd wordt tegenwoordig om deze paarden te ontwormen via een schema en een wormonderzoek als extra check te gebruiken, dit omdat men toch teveel uitging van het onderzoek en er veel meer jonge paarden een flinke besmetting op bleken te lopen. Jonge paarden tot 6 maanden niet met moxidectine ontwormen.